Z wykształcenia żołnierz i z wykształcenia artysta Wasilij Vereshchagin towarzyszył armii rosyjskiej w wielu zagranicznych ekspedycjach i podróżował po całym Wschodzie, od Indii po Japonię. Jego dzieło jest teraz rozpoznawalne ze względu na jego anty-przemoc, ale za jego życia Vereshchagin był nawet uważany za zdrajcę kraju i wojska. Oto główne dzieła wielkiego artysty i żołnierza, który postanowił pokazać prawdziwą stronę wojny.
Samarkanda
Vereshchagin wiedział, że jego życie, podobnie jak trzech braci, będzie w jakiś sposób związane z wojskiem. Jednak jego zamiłowanie do sztuki wkrótce skierowało go do Akademii Sztuk. Po trzech latach wziął kilka lat urlopu, a mianowicie na Kaukaz i do Francji. Następnie wrócił do Petersburga i ukończył formalną edukację artystyczną. Następnie otrzymał zlecenie pracy w Turkestanie, gdzie mieszkał w Samarkandzie, mieście zajętym przez wojska rosyjskie. Został zatrudniony przez gubernatora Turkestanu do pracy jako malarz dla niego. Miasto stanie się później tematem w jego obrazach, jak na poniższym.
Samarkanda © Wikimedia Commons
U drzwi meczetu
Vereshchagin został złapany podczas bitwy w Samarkandzie i wraz z innymi mieszkańcami przeżył oblężenie miasta. Został odznaczony Krzyżem św. Jerzego za odwagę podczas oblężenia. To była jedyna nagroda, jaką przyjął za życia. Wrócił do domu, a następnie gubernator zlecił mu przygotowanie szeregu obrazów na wystawę. Obraz u drzwi meczetu jest jednym z wielu, które uchwyciły codzienne życie miejscowej ludności. Przedstawia zestawienie bogatego wystroju meczetu i poszarpanych żebraków, którzy nie mają wstępu.
U drzwi meczetu © Wikimedia Commons
Bogaty myśliwy kirgiski z sokołem
Przygotowując się do ukończenia wystawy, Vereshchagin po raz drugi udał się do Turkestanu. Wybrał trasę przez Syberię. Po drodze zatrzymał się, aby odwiedzić swojego starego znajomego, Batika Kanaeva, który był przywódcą plemienia Kirgistanu. Aby podziękować mu za gościnę, Vereshchagin ukończył jego obraz w jurcie, ubrany w tradycyjny strój i trzymający sokoła. Przyjaźń z Batikiem umożliwiła Vereshchaginowi bezpieczną podróż przez region Kirgistanu do Chin, a następnie z powrotem do Turkestanu.
Bogaty myśliwy kirgiski z sokołem © Wikimedia Commons
Śmiertelnie ranny
Prace nad kolekcją rozpoczęły się po powrocie artysty ze Wschodu. Rozpoczął pracę w Monachium i po dwóch latach wyprodukował kolekcję 13 obrazów i licznych szkiców. Nie wszystkie obrazy były z życia codziennego, wiele poświęconych jest walce, co pokazuje rozczarowanie artysty wojną. Śmiertelnie ranny rejestruje ostatnie minuty życia mężczyzny, który właśnie ma upaść na ziemię. Obraz nie przedstawia mężczyzny jako bohatera. Raczej pokazuje ludzką ofiarę i cierpienie, które muszą dokonać zdobywcy.
Śmiertelnie ranny © Wikimedia Commons
Uzbecka kobieta w Taszkencie
Zebrane prace były wystawiane w Londynie, a później w Petersburgu i Moskwie. Vereshchagin był gotów sprzedać całą kolekcję pod jednym warunkiem: kupujący musi kupić wszystkie obrazy. Na szczęście taki nabywca został znaleziony, a on był wybitnym kolekcjonerem dzieł sztuki o nazwisku Pavel Tretyakov. Wiele z powyższych prac, w tym Uzbecka Kobieta w Taszkencie, jest wystawionych w słynnej moskiewskiej galerii Tretiakowskiej.
Uzbecka kobieta w Taszkencie © Wikimedia Commons
The Apotheosis of War (1871)
Niewątpliwie Apoteoza wojny jest najlepiej rozpoznawalnym obrazem Vereshchagina. Pomysł zrodził się z legendy, że armie ze Wschodu zostawią piramidy czaszek jako trofeum ich podboju. Praca wysyła silny antywojenny przekaz, przekraczający wiek i czas. Rama obrazu zawierała sarkastyczne przesłanie pisarza: „Dedykowane wszystkim wielkim zdobywcom, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości”. Jego ironia nie została przyjęta przez rząd; czuli, że ten obraz przedstawia rosyjskie wojsko w złym świetle.
Apoteoza wojny © Wikimedia Commons
Mauzoleum Taj-Mahala
Pomimo bardzo niechętnej odpowiedzi ze strony rodziny cesarskiej, Vereshchagin otrzymał tytuł profesora Akademii Sztuk Pięknych. Artysta postanowił to odrzucić. Negatywne opinie na temat wystawy zmusiły go do zniszczenia kilku obrazów. Wkrótce wyruszył w dalsze podróże. Przez dwa lata mieszkał w Indiach, a także w Tybecie. Później wrócił do Paryża. Obraz nadal pozostaje wierny swojemu krajowi i gdy tylko usłyszy o rozpoczęciu wojny rosyjsko-tureckiej w 1877 r., Postanawia natychmiast dołączyć do sił zbrojnych.
Mauzoleum Taj-Mahala © Wikimedia Commons
Pokonany. Msza żałobna
Vereshchagin został poważnie ranny w bitwie i musiał przejść operację w terenie. Powraca do przedstawiania scen bitewnych, których był świadkiem. Pokonany. Requiem pokazuje kapłana i dowódcę odprawiających nabożeństwo żałobne na polu poległych żołnierzy. Ci żołnierze to ludzie, którzy walczyli w oblężeniu Plevna, bitwie, która przyniosła wiele strat po stronie Rosji. Dla Vereshchagina była to również sprawa osobista, ponieważ jego brat zginął podczas oblężenia.
Pokonany. Requiem © Wikimedia Commons
Tłumienie powstania indyjskiego przez Anglików
Po kontuzji Vereshchagin wznawia podróże. Ponownie wraca do Indii, produkując nowe obrazy. Praca „Tłumienie rewolucji indyjskiej” przez Anglików budzi wiele kontrowersji. Przedstawia metodę egzekucji polegającą na wiązaniu ofiar z beczkami armat. Chociaż metoda została oficjalnie wstrzymana kilkadziesiąt lat wcześniej, żołnierze na obrazie mają na sobie wówczas nowoczesne mundury. Obecne miejsce pobytu obrazu nie jest znane. Podobno został kupiony przez rząd brytyjski i zniszczony.
Tłumienie powstania indyjskiego przez angielski © Wikimedia Commons
