Czarni pionierzy kreatywni mieli ogromny wpływ na brytyjską sztukę, film i muzykę. Artysta Zak Ové opowiada o tym, jak pokolenie jego ojca stworzyło nowy grunt kulturalny i jak artyści, którzy poszli w jego ślady, pomogli stworzyć dzisiejszą Brytanię.
Żołnierze z Indii Zachodnich walczyli o Anglię w obu wojnach światowych, więc kiedy rząd brytyjski zachęcił imigrację do Imperium Brytyjskiego i Wspólnoty Narodów do obsadzenia wolnych stanowisk po II wojnie światowej, ludzie, którzy przeprowadzili się z Karaibów, oczekiwali powitania w „Ojczyźnie”. Jednak dla tych, którzy zostali znani jako pokolenie Windrush (nazwane na cześć pierwszego statku Empire Windrush, który przybył do Wielkiej Brytanii z Karaibów), rzeczywistość życia w Wielkiej Brytanii okazała się walką z rasizmem i walką być słyszanym i widzianym.
Siedemdziesiąt lat po przybyciu Empire Windrush Zak Ové, kurator serialu Get Up, Stand Up Now, opowiada o tym, jak to pokolenie i czarne kreacje ostatnich 50 lat odegrały nieodłączną rolę w kształtowaniu kultury twórczej w Wielkiej Brytanii.
„John Lennon daje Michaelowi X włosy na aukcję, 1969”, Horace Ové © Horace Ové
„Myślę, że interesującą rzeczą w Wielkiej Brytanii jest to, jak kultura [zachodnioindyjska] stała się tak głęboko osadzona w kulturze brytyjskiej. Nawet typowi biali londyńczycy czują, że jest to w dużej mierze część tego, kim są, i kultura, której czczą muzycznie, artystycznie i inaczej ”- mówi Ové. Jego ojciec, Horace Ové, był częścią pokolenia Windrush i został pierwszym brytyjskim czarnym reżyserem filmu fabularnego Pressure (1975).
Wiele czarnych kreacji pracujących w latach 60., 70. i 80. stworzyło prace, które miałyby ogromny wpływ na brytyjskie społeczeństwo, ale nie zostały wówczas potwierdzone. „Ich praktyka była szczera. Pracowali w izolacji bez rozpoznania, a dzięki czystej determinacji, wierze w siebie i odwadze wyszli bardzo ostro na temat niesprawiedliwości, niepoprawnej historii, nierówności ”- mówi Ové. Wśród nich jest Claudia Jones, która założyła Notting Hill Carnival, prawdopodobnie najbardziej znane święto dziedzictwa karaibskiego w Wielkiej Brytanii i największy festiwal uliczny w Europie. „Claudia Jones zrozumiała, że karnawał spowodował kulturową sytuację, aby dać Wielkiej Brytanii prezent, który mogłaby otrzymać, i stworzyć przestrzeń interakcji, wesołości, tańca, czegoś, czym moglibyśmy się podzielić” - mówi Ové.
Wykonawcy na Notting Hill Carnival, Londyn © David McConaghy / Culture Trip
Dziś kultura Indii Zachodnich stała się częścią kultury londyńskiej - „nawet pod względem językowym Londyn ma teraz pochodną karaibską” - mówi Ové - a kiedy wybuchł skandal Windrush w 2018 r., Brytyjczycy byli zszokowani tym, jak ludzie mieszkał tutaj, większość ich życia była leczona. „To była okropna sytuacja, ponieważ zaprzeczenie, że ci ludzie są Brytyjczykami, a prawicowy rząd próbuje wysłać ich z powrotem na Karaiby 60 lat po ich przybyciu, co jest śmieszne. Myślę, że Brytyjczycy w ogóle się obudzili i naprawdę trudno było przełknąć to wszystko ”- mówi Ové.
„Prawdziwa korona”, z serii I AM SUGAR, Richard Rawlins, 2018 © Richard Rawlins
To dzięki pracy tych pierwszych twórczych pionierów mogło dojść do małżeństwa między dwiema kulturami. Kiedy Ové, urodzony w 1966 r., Zaczął pracować jako artysta w latach 80., mówi: „Muzea nie rozpoznawały diaspory; jedynymi pracami wystawianymi w instytucjach publicznych były zwykle afrykańskie antyki, co oznaczało, że patrzysz na takie rzeczy jak rzeźbienie i rzeźbienie jako martwą sztukę. Teraz, jeśli jest to martwa sztuka w mojej kulturze i żywa sztuka w twojej kulturze, to dla mnie dylemat. ”
Dziś Ové jest pierwszym brytyjskim artystą karaibskim wystawionym w stałej kolekcji British Museum. Jego praca ponownie przedstawia afrykańskie rzeźby z wykorzystaniem współczesnych materiałów: „Grafit, poliuretan, złoto, dowolna liczba okazałych konstrukcji, które mówią o przyszłym świecie, a nie tylko o przeszłości”.
„Holding on Daddy”, Benji Reid, 2016 © Benji Reid
Według Ové media społecznościowe pomogły docenić twórczość czarnych artystów dzisiaj. „Ktoś może robić zdjęcia na Instagramie, a kiedy obudzisz się w Nowym Jorku, Sydney lub gdziekolwiek, już patrzysz na mój program. Wiele lat temu tak się nie stało - trzeba by było poszukać broszury z programu, który może się wydarzyć sześć lub siedem lat wcześniej, który się wyprzedał, więc nie było nagrań. W przeszłości bardzo trudno było zarchiwizować cokolwiek, aby zrozumieć, kim byli gracze przed tobą; jak szlifowali swoje kunszt; to, co napotkali, gdy słyszeli swoje głosy i zdobyli uznanie za swoją praktykę. ”
„Still from Neneh Cherry, Kong”, Jenn Nkiru, 2018 © Jenn Nkiru
Chociaż wierzy, że czarne kreacje stają się coraz bardziej rozpoznawalne, Ové jest również przerażony, naprawdę przerażony, mówi, ponieważ wciąż toczy się bitwa, która w pewnym momencie wydawała się prawie wygrana. „Moim zdaniem nacjonalizm to brzydkie słowo”, mówi Ové. „Chcemy spojrzeć na wszystkie rzeczy, z których nie jesteśmy zadowoleni, które możemy zmienić. Zrozumiałem to, kiedy mój ojciec otrzymał CBE; jako ktoś, kto protestował za przemocą i integracją wielokulturowości w tym kraju, został uznany za uczestnika, który naprawdę przyczynił się do tego, by Wielka Brytania stała się lepszym miejscem do życia ”- podsumowuje.
Wstań, wstań teraz, we współpracy z Hennessy, jest otwarty do 15 września 2019 r. W Somerset House.
Zak Ové © Adrianova Aliona
