Pierwszym i natychmiastowym wrażeniem wolności człowieka po wyjściu z więzienia jest nasz wybór Vanuatu do naszej globalnej antologii.
Gigantyczna masa żelaza przesunęła się za nim i zamknęła rok szlabanu. Ostatnie rezonansowe odgłosy stukających metali wyznaczyły nowy początek dla Tôghàn. Życie zaplanowane, zdecydowane. Zaczął padać delikatny deszcz, który wydawał się błogosławić te pierwsze minuty wolności, których tak pragnął i marzył. Jego bicie serca pasowało do delikatnego rytmu tupotu kropel na jego skórze, teraz bladych przez uwięzienie. W wolnym tempie jego oczy wędrowały między drzewami i głazami, odkrywając odległe góry i doliny. Gdy wyszedł Tôghàn, strażnik stojący na jednym ze słupków krzyknął: „Do zobaczenia następnym razem!” Tôghàn zatrzymał się, delikatnie odwrócił głowę i oświadczył z poważną powagą: „Następnego razu nie będzie!” Kolejny strażnik w pobliżu wybuchnął śmiechem: „Wszyscy tak mówią!” Tôghàn zostawił obu mężczyznom własne żarty. Deszcz wzmógł się, niebo pociemniało na szaro, a samochody przejeżdżały w korowodzie przed pustym parkingiem, który służył jako parking. Podnosząc zamknięte oczy, Tôghàn usłyszał cichy głos wydobywający się z głębi jego myśli: „A teraz wszystko się zaczyna! Teraz!"
Ten fragment pochodzi z Tôghàn, opublikowanego we francuskim oryginale przez Alliance Française de Vanuatu, z wprowadzeniem Laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury JMG Le Clézio. Przetłumaczone przez Simon Leser.
