Dzięki fantastycznym opowieściom o wiedźmach i wróżkach, goblinach i elfach lub bohaterskich książętach i ich nikczemnych odpowiednikach folklor i bajki od dawna są zakorzenioną tradycją w opowiadaniu dzieciom.
Historie te pozwalają nam odkrywać najdalsze zakątki naszej wyobraźni - ale niektóre mają więcej złowrogich historii. Spoglądamy poniżej na ciemniejszą stronę najtrwalszych opowieści kanonu.
Piękna i Bestia
Uważana za ostateczną opowieść o tym, jak miłość zwycięża wszystkich, ta tradycyjna bajka napisana przez Jeanne-Marie Leprince de Beaumont to trwały klasyk, który zrodził opery, filmy i ballady. „Oryginał” nie jest jednak tak optymistyczny ani tak komiczny, jak późniejsze wersje. W oryginale Belle jest córką bankructwa kupca, w przeciwieństwie do ekscentrycznego wynalazcy, sztućce w imponującym zamku Bestii nie śpiewają ani nie tańczą, a co najważniejsze, to machinacje dwóch niegodziwych sióstr Belle powodują, że bestia upadek, a nie komicznie nikczemny Gaston, który jest jedynie ozdobą Disneya. Co więcej, chociaż narracja de Beaumont kończy się szczęśliwie, a miłość Belle przełamuje klątwę nałożoną na Bestię, wiele wersji zaprzecza temu szczęśliwemu zakończeniu dla nieszczęśliwej pary, zamiast tego zamyka historię z Belle rozpaczającą nad skłonnością Bestii.
Kopciuszek
Ta archetypiczna historia niesprawiedliwego ucisku została ponownie zinterpretowana w różnych filmach i literaturze, a nawet w terminologii psychologicznej. Chociaż zakończenie pozostaje takie samo w mniej „zdezynfekowanych” wersjach wiedzy, istnienie szklanych pantofli pozostaje niewyjaśnionym błędem w przekazywaniu ustnym; we wcześniejszych wersjach kapcie były wykonane z futra wiewiórki. Kiedy książę szukał swojej nieuchwytnej miłości, według Braci Grimm prawie oszukali go dwie siostry przyrodnie, które odcięły sobie części stopy, aby zmieściły się w pantoflu; tylko dzięki niebiańskim gołębiom książę zdał sobie sprawę, że siostry krwawią z powodu samookaleczeń. Co więcej, w duchu quasi-makabrycznej komedii, niektóre wersje kończą się wydziobywaniem oczu sióstr przez te same gołębie, co pozwala sprawiedliwie ukarać zło.
Król Żab
Oryginalna bajka Grimm, niedawno zaadaptowana w 2009 roku na Księżniczkę i żabę, jest niestety o wiele mniej sentymentalna i romantyczna niż jej współczesne adaptacje. Tam, gdzie współczesne wersje twierdzą, że zaklęcie zostało zerwane przez pocałunek księżniczki, w rzeczywistości transformacja księcia była spowodowana przez zepsutą i rozdrażnioną księżniczkę, która z gniewem i wstrętem ciskała skromną żabę o ścianę. Inne wersje tej historii twierdzą nawet, że zamiast pocałunku (lub rzutu) żaba spędziła jedną noc spokojnie śpiąc na poduszce księżniczki, z jej (bardzo) niechętną zgodą, co najwyraźniej wystarczyło zaklęcie jego przypominającej żabę postaci.
Greta Samuel © Culture Trip
Jaś i Małgosia
Przerażająca opowieść o kanibalizmie i maltretowaniu dzieci, która na szczęście kończy się dla bohaterów, ta opowieść o Braci Grimm zawiera również wszystkie elementy ekscytującej przygody dla dzieci, w tym domki z pierników, gęsi i ukryty skarb. Oprócz opowieści o mężczyźnie zmuszonym do porzucenia dzieci na polecenie swojej manipulującej żony, szczegóły niewoli Jasia i Małgosi z rąk wiedźmy (Jaś używa kości poprzedniej ofiary, by oszukać swojego porywacza, na przykład, a Małgosia w końcu wpycha czarownicę do piekarnika) jest tak samo niepokojąca, jak przekonująca. Niektóre z tych wydarzeń są nadal obecne w „zdezynfekowanych” wersjach, ale wiele z nich pomija bardziej makabryczne szczegóły związane z ucieczką dzieci z piernika.
Mała Syrenka
Oryginalna opowieść Hansa Christiana Andersena, której tytułowa postać kobieca stała się wizytówką Danii (postać), jest jedną z najbardziej tragicznych historii w całym kanonie baśni. W przeciwieństwie do bardziej przyjaznych dzieciom wersji, w których mała syrenka goni i odnajduje swoje szczęście, pierwotnej syrenie nigdy nie udało się zdobyć miłości księcia. Jednak w przeciwieństwie do ciemniejszych i bardziej cynicznych podtekstów ujawnionych w innym folklorze, oryginalna opowieść o Małej Syrence pokazuje nagrody, które pochodzą z poświęcenia, ponieważ ona sama staje się morską pianą, a nie zabija mężczyznę, który zasłużył sobie na nieodwzajemnioną miłość. Zaskakująca i podnosząca na duchu, Mała Syrenka jest złożonym zgłębianiem zagadnień związanych z klasą społeczną i zgubnymi aspiracjami.
Kot w butach
Uważany za jednego z najbardziej lubianych kotów fikcji, Kot w Butach jest bardziej znany ze swojego szybkiego dowcipu i sposobów reklamowania butów niż z folkloru, w którym działał jako główna postać. Zamiast być antropomorficznym kotem z próżną skłonnością do galanterii skórzanej, Kot jest w rzeczywistości przebiegłym, podstępnym i szybkim stworzeniem, który swoim podstępem, urokiem i zaradnością katapultował swego pana do sławy i fortuny uzyskali dla niego pannę młodą księżniczkę, zamek i niezliczone bogactwa, aby mogli żyć w luksusie do końca życia. Pomimo łagodnego i nieco optymistycznego podejścia do życia, istnieje pewna makiaweliczna bezwzględność w metodach tego sprytnego kota i wydaje się on zachęcać do maksymy, że „cele usprawiedliwiają środki”, nawet jeśli wyniki są raczej niesmaczne.
Greta Samuel © Culture Trip
Roszpunka
Ta niemiecka opowieść stała się przedmiotem fascynacji (i parodii) z biegiem lat, a idiom „Roszpunka, Roszpunko, spuść włosy” stał się zbyt niezapomniany. Szczęśliwa para musiała jednak znieść o wiele więcej prób i udręk, niż się początkowo wydaje, ponieważ zjednoczyli się dopiero po tym, jak Rapunzel została wypędzona, w ciąży i sama na pustynię przez zirytowaną wiedźmę, podczas gdy książę został oślepiony po upadku z wieży i do kolczastych jeżyn poniżej. I są jeszcze bardziej cyniczne wersje narracji. W nich ciężarna Roszponka zostaje porzucona i zapomniana przez księcia, który nigdy nie miał zamiaru się z nią ożenić. Przypuszczalnie ta wersja miała być ostrzeżeniem o niebezpieczeństwach uwodzenia.
Czerwony Kapturek
Wiedza Czerwonego Kapturka przeszła tyle przeróbek, że trudno jest się zorientować, która jest „najwcześniejszą” wersją. Chociaż najbardziej wyrzucone wersje używają po prostu wilka jako alegorii, aby ostrzec przed rozmowami z nieznajomymi, kilka mrocznych relacji ujawnia brutalną i destrukcyjną warstwę pod wstępną okleiną. Jedna wersja wskazuje na wilka i babkę jako tę samą osobę, inna na Czerwonego Kapturka „łaskawie”, pozwalając wilkowi zjeść babcię, zanim zabije wilka, aby móc przejąć własność babci. Najbardziej niepokojąca jest jednak prawdopodobnie wersja, która wskazuje na bestialstwo, w której Czerwony Kapturek wykorzystuje swoje ciało, by ratować się przed śmiercią, tym samym skonsumując swoją „miłość” z wilkiem na samych prześcieradłach, na których zabiła swoją babcię.
Śpiąca Królewna
Przy założeniu już dziwacznym i lekko niepokojącym samo w sobie, wiele wersji Śpiącej Królewny faktycznie kończy się szczęśliwie, a zaklęcie zostaje przerwane przez pocałunek prawdziwej miłości. Jednak wersja Charlesa Perraulta oferuje dziwaczny dodatek, twierdząc, że matka księcia jest ogardem z tendencją do pożerania małych dzieci. Śpiąca królewna Perrault i jej dzieci ledwo unikają gotowania i jedzenia dzięki szybkiemu powrotowi męża i życzliwym wysiłkom pałacowego sługi. Mimo to najbardziej niepokojącym ponownym pojawieniem się tej historii jest to, w którym książę, urzeczony pięknem śpiącej księżniczki, atakuje ją podczas snu. Księżniczka budzi się, rodząc bliźniaki, ale księcia już dawno nie ma.
Greta Samuel © Culture Trip
